دانشمندان پاسخ پرسش های گوناگون را چگونه پیشبینی می کنند؟ علوم چهارم
دانشمندان برای یافتن پاسخ پرسش های گوناگون، از روشی به نام “روش علمی” استفاده می کنند. این روش شامل گام های زیر است:
۱. مشاهده: در این گام، دانشمند پدیده مورد نظر خود را به دقت مشاهده و بررسی می کند.
۲. پرسش: پس از مشاهده، دانشمند پرسشی را درباره پدیده مورد نظر مطرح می کند.
۳. فرضیه: دانشمند پاسخی احتمالی برای پرسش خود ارائه می دهد که به آن فرضیه می گویند.
۴. آزمایش: دانشمند برای بررسی درستی فرضیه خود، آزمایشی را طراحی و اجرا می کند.
۵. نتیجه‌گیری: پس از انجام آزمایش، دانشمند نتایج آن را تجزیه و تحلیل می کند و به نتیجه‌گیری می رسد.
در روش علمی، دانشمندان تلاش می کنند تا با جمع‌آوری شواهد و مدارک، به پاسخی دقیق و قابل اعتماد برای پرسش های خود دست یابند.
نکاتی درباره روش علمی:
- روش علمی یک فرایند پویا و انعطاف‌پذیر است و ممکن است در هر گام از آن، نیاز به بازنگری و اصلاح باشد.
- دانشمندان در انجام تحقیقات خود، باید از تعصبات شخصی خود دوری کنند و به دنبال یافتن حقیقت باشند.
- روش علمی ابزاری قدرتمند برای یافتن دانش و درک دنیای پیرامون ما است.
مثالی از کاربرد روش علمی:
فرض کنید دانشمندی می خواهد بداند که آیا نور خورشید بر رشد گیاهان تأثیر دارد یا خیر.
مشاهده: دانشمند مشاهده می کند که گیاهانی که در معرض نور خورشید قرار می گیرند، به طور کلی رشد بهتری نسبت به گیاهانی که در معرض نور خورشید قرار نمی گیرند، دارند.
پرسش: آیا نور خورشید بر رشد گیاهان تأثیر دارد؟
فرضیه: نور خورشید بر رشد گیاهان تأثیر دارد.
آزمایش: دانشمند دو گروه از گیاهان را در نظر می‌گیرد. یک گروه را در معرض نور خورشید و گروه دیگر را در سایه قرار می‌دهد.
نتیجه گیری: پس از مدتی، دانشمند مشاهده می‌کند که گیاهانی که در معرض نور خورشید قرار گرفته‌اند، رشد بهتری نسبت به گیاهانی که در سایه قرار گرفته‌اند، دارند.
نتیجه: با توجه به نتایج آزمایش، دانشمند می‌تواند نتیجه بگیرد که نور خورشید بر رشد گیاهان تأثیر دارد.
در زبان فارسی، به جای “روش علمی” می‌توان از اصطلاحاتی مانند “روش تحقیق علمی” یا “روش پژوهش علمی” نیز استفاده کرد.
