جواب سوالات درس یازدهم نویسنده ی بزرگ
حاتم طایی را گفتند: «از خود بزرگ همت‌تر در جهان دیده‌ای یا شنیده‌ای؟»
گفت: «بلی؛ یک روز چهل شتر قربانی کرده بودم امرای عرب را؛ و خود به گوشه‌ی صحرا، به حاجتی بیرون رفتم. خارکنی را دیدم، پشته فراهم نهاده.»
گفتم: «به مهمانی حاتم چرا نروی؛ که خلقی بر سماط او، گرد آمده‌اند؟»
گفت:
هر که نان از عمل خویش خورد منت حاتم طایی نبرد
من او را به همت و جوان‌مردی از خود برتر دیدم.
حکایتی که خواندید از کتاب «گلستان سعدی» است. سعدی اهل شیراز بود. او دوران کودکی و نوجوانی را در شیراز گذراند؛ اما پس از آن به سفر رفت تا چیزهای بیشتری یاد بگیرد. ابتدا به بغداد رفت و در آنجا، تحصیلات خود را ادامه داد. بعد به جاهای دیگر مانند سوریه، لبنان و روم رفت. همچنین برای زیارت خانه‌ی خدا، به مکه سفر کرد. سرانجام پس از سی و پنج سال سفر، به شیراز برگشت و از خاطراتش، حکایت‌ها و شعرها نوشت. حاصل آن، دو کتاب با ارزش «گلستان» و «بوستان» است. این کتاب‌ها از افتخارات فرهنگی و ادبی ما ایرانیان هستند. سعدی با قرآن و احادیث نیز آشنایی کامل داشت. مردم کشور ما از گذشته تاکنون، با آثار سعدی آشنا هستند و در سخن گفتن از جمله‌های بسیار زیبای او استفاده می‌کنند. بسیاری از مردم دنیا نیز آثار او را می‌خوانند و به آنها علاقه دارند. اگر روزی به شیراز رفتی، حتماً به دیدن آرامگاه این نویسنده و شاعر بزرگ برو.
پاسخ سوالات (صفحه ۸۸)
درست و نادرست
- خارکن به مهمانی حاتم طایی رفت. نادرست ❌. خارکن با گفتن شعر «هر که نان از عمل خویش خورد / منت حاتم طایی نبرد»، دعوت حاتم را رد کرد و به مهمانی نرفت.
- حاتم طایی مردی سخاوتمند و بخشنده بود. درست ✔️. در متن آمده است که حاتم طایی برای مهمانی، چهل شتر قربانی کرده بود که این نشان‌دهندهٔ سخاوت و بخشندگی بسیار زیاد اوست.
درک مطلب
- چرا حاتم طایی خارکن را جوان‌مردتر از خود می‌دانست؟ زیرا خارکن با وجود فقر، حاضر نشد دسترنج دیگران را بپذیرد و ترجیح داد با کار و تلاش خودش (“عمل خویش”) روزی‌اش را به دست آورد. از نظر حاتم، این عزت نفس و تکیه بر خود، همتی بالاتر از بخشندگی او بود و به همین دلیل خارکن را جوان‌مردتر از خود دانست.
-
آیا به غیر از سعدی شاعران دیگری را نیز می‌شناسی؟ آنها را معرفی کن. این یک سوال شخصی است و شما باید بر اساس اطلاعات و دانسته‌های خود به آن پاسخ دهید. پاسخ این سوال در متن درس نیامده است.
