چرا علوم انسانی را علوم تفهمی و علوم انتقادی می نامند

علوم انسانی را به دو دلیل “علوم تفهمی” و “علوم انتقادی” می نامند:

علوم تفهمی:

• هدف: درک و تفسیر معانی کنش های انسانی، باورها، ارزش ها و نهادهای اجتماعی.
• روش: استفاده از روش های تفهمی مانند هرمنوتیک برای تفسیر متون، نمادها و رفتارهای انسانی.
• تمرکز: بر فهم ذهنیات انسان ها و دیدگاه های آنها نسبت به جهان.

علوم انتقادی:

• هدف: نقد و بررسی ساختارها و نهادهای اجتماعی موجود برای آشکارسازی نابرابری ها، بی‌عدالتی‌ها و ایدئولوژی‌های پنهان.
• روش: استفاده از روش های انتقادی مانند تحلیل گفتمان و نظریه انتقادی برای نقد و بررسی قدرت و نابرابری در جامعه.
• تمرکز: بر تغییر و تحول اجتماعی و ایجاد جامعه ای عادلانه تر و آزادتر.

دلایل نامگذاری:

• تفهمی: به دلیل تمرکز بر درک و تفسیر معانی کنش های انسانی.
• انتقادی: به دلیل تمرکز بر نقد و بررسی ساختارها و نهادهای اجتماعی.

مثال:

• جامعه شناسی: به عنوان یک علم انسانی، به بررسی ساختارها و نهادهای اجتماعی می پردازد و به دنبال فهم و تفسیر کنش های انسانی در جامعه است. از سوی دیگر، جامعه شناسی می تواند به نقد و بررسی نابرابری ها و بی‌عدالتی‌های موجود در جامعه بپردازد و به دنبال ایجاد جامعه ای عادلانه تر باشد.

نکته:

• علوم انسانی یک رشته واحد و منسجم نیست، بلکه مجموعه ای از رشته های مختلف مانند تاریخ، فلسفه، روانشناسی، جامعه شناسی، علوم سیاسی و … است.
• هر یک از این رشته ها از روش ها و نظریه های خاص خود برای مطالعه انسان و جامعه استفاده می کنند.
• علوم انسانی در تلاش است تا به فهم و تفسیر پیچیدگی های زندگی انسانی و ایجاد جامعه ای بهتر کمک کند.

در آخر:

علوم انسانی به عنوان علوم تفهمی و انتقادی، نقشی مهم در درک و تفسیر جهان اجتماعی و ایجاد جامعه ای عادلانه تر و آزادتر ایفا می کند.