چرا زلزله در شب اتفاق می افتد

زلزله آمد، کجا پناه بگیریم؟ چطور کمک کنیم؟ آیا زلزله قابل پیش بینی است؟

ما متخصصان حوزه زمین لرزه، گاهی اوقات فراموش می کنیم که شهروندان عادی ممکن است دانش کاملی درباره ماهیت زلزله، نحوه رفتار صحیح هنگام وقوع زلزله و دستورالعمل های لازم نداشته باشند. در حالی که مهندسان، طراحان، دانشمندان و … به دنبال راه حل هایی برای کاهش خطرات و حفاظت از جان انسان ها هستند، کاربران اینترنت با پرسش های خود به سراغ موتورهای جستجو می روند تا کنجکاوی هایشان را برطرف کنند.

در این مقاله به برخی از سوالات پرتکرار در این زمینه پاسخ می دهیم.

زلزله چگونه رخ می دهد؟

زلزله پدیده ای طبیعی است که در اثر حرکت ناگهانی پوسته زمین ناشی از جابجایی صفحات تشکیل دهنده آن ایجاد می شود. در واقع، هنگامی که صفحات زمین در کنار هم برخورد (یا لغزش) می کنند، نتیجه آن لرزشی چنان شدید است که مقدار بسیار زیادی انرژی آزاد می کند و باعث شکستگی های سطحی (گسل) می شود. شدت زمین لرزه ناشی از این برخورد هر چه بیشتر باشد، شکستگی ایجاد شده نیز بزرگتر خواهد بود.

آیا زلزله قابل پیش بینی است؟

زمین لرزه یک پدیده طبیعی قابل پیش بینی نیست. با وجود مطالعات و پایش مستمر فعالیت های لرزه ای، نمی توان با اطمینان دانست که چه زمانی زلزله رخ خواهد داد. علیرغم پیشرفت علم، زمین شناسان در واقع قادر به پیش بینی قدرت و خطر زلزله ثبت شده نیستند. هیچ شواهد علمی تایید شده ای وجود ندارد که برای تعیین دقیق بزرگی، مرکز دقیق یا زمان زلزله مفید باشد؛ بنابراین نمی توان به طور دقیق بیان کرد که آیا لرزش ها را باید بالقوه خطرناک در نظر گرفت.

در نتیجه، با توجه به غیرقابل پیش بینی بودن زلزله، پیشگیری از طریق ساخت ساختمان های ضد زلزله، ایمن سازی ساختمان های موجود و آماده سازی مردم برای نحوه رفتار در صورت وقوع زلزله ضروری است.

هنگام زلزله کجا پناه بگیریم؟

چه کاری باید در هنگام زلزله انجام دهیم، سوالی است که بیشتر پرسیده می شود و در شرایط اضطراری به خاطر سپردن آن اغلب دشوار است؛ به همین دلیل گسترش فرهنگ پیشگیری از زلزله و اطلاع رسانی مستمر به مردم ضروری است. بنابراین سعی می کنیم به مهمترین سوال پاسخ دهیم: در صورت وقوع زلزله چه کار باید انجام دهم؟ در هنگام زلزله کجا پناه بگیرم؟

بسته به اینکه در زمان زلزله کجا هستیم، باید رفتار متفاوتی داشته باشیم:

• خانه: اگر در هنگام وقوع زلزله در خانه هستیم، باید زیر وسایل محکم (میز، صندلی) یا مقابل یک دیوار داخلی پناه بگیریم. از قفسه کتاب یا وسایلی که ممکن است روی زمین بیفتند یا فرو بریزند دوری کنید. از پله ها استفاده نکنید، استفاده از آسانسور ممنوع است.
• فضای باز: اگر در هنگام زلزله در فضای باز هستیم، از ساختمان ها، درختان، زیرساخت های هوایی، پل ها و گذرگاه های هوایی دور بمانید.
• مدرسه: حتی اگر در مدرسه هستیم، قانون پناه گرفتن زیر میز و نیمکت است. فقط در صورتی که در طبقه همکف و نزدیک خروجی اضطراری هستید، ساختمان را ترک کنید. در پایان شوک، منتظر پرسنل امنیتی بمانید.
• طبقات بالا: اگر زلزله هنگام حضور در ارتفاع بلند ساختمانی رخ دهد، به احتمال زیاد شوک را واضح تر احساس خواهیم کرد، اما وحشت نکنید: زیر تیر، دیوار باربر، سردر در پناه بگیرید. استفاده از آسانسور ممنوع است؛ در صورت ضروری برای استفاده از پله ها با دقت زیادی توجه کنید.

چرا زلزله همیشه شب ها اتفاق می افتد؟

اینکه بسیاری از زلزله های ماندگار در حافظه شب ها رخ داده اند، صرفاً یک اتفاق است. در واقع، هیچ شواهد علمی وجود ندارد که ارتباطی بین رویداد لرزه ای و تناوب روز و شب را نشان دهد. مطمئناً، آمار واقعیت متفاوتی را به ما نشان می دهد: زلزله اميليا رومانيا در سال 2012 با یک شوک شدید در شب آغاز شد و همین اتفاق در تابستان 2016 رخ داد که زمین در مرکز ایتالیا لرزید.