چرا به شته آفت می گویند علوم چهارم

چرا به شته «آفت» می‌گویند؟ 🌱🐛

به زبان ساده: شته‌ها جانوران کوچکِ گیاه‌خوار هستند که باعث آسیب به گیاهان می‌شوند — به همین دلیل آن‌ها را «آفت» می‌نامند.

علت‌ها (برای کلاس چهارم — ساده)

1. از شیرهٔ گیاه می‌خورند: شته‌ها با خرطوم‌شان شیرهٔ گیاه را می‌مکند. این کار باعث می‌شود برگ‌ها پژمرده، کوچک یا زرد شوند.
2. رشد گیاه را کند می‌کنند: وقتی شیره کم شود، گیاه انرژی کمتری برای رشد و درست شدن گل و میوه دارد.
3. انتقال بیماری‌ها: بعضی شته‌ها ویروس‌های گیاهی را از یک گیاه به دیگری منتقل می‌کنند و باعث بیماری می‌شوند.
4. عسلک (شیرهٔ شیرین) تولید می‌کنند: شته‌ها شیرهٔ قندی از خود بیرون می‌گذارند که روی برگ می‌ماند؛ این باعث رشد کپک سیاه (کثیفی روی برگ) و جذب مورچه‌ها می‌شود.

نشانه‌هایی که می‌تونی ببینی

• برگ‌های چروکیده یا زرد.
• جمع‌شدن شته‌ها در دسته‌های کوچک زیر برگ یا کنار ساقه.
• برگ یا شاخه‌ای که چسبناک یا براقِ شیرین است (عسلک).
• وجود مورچه‌ها که شته‌ها را «پرورش» می‌کنند چون عسلک می‌خواهند.

آزمایش ساده و فعالیت کلاسی

• یک برگ سالم را با ذره‌بین نگاه کن؛ اگر شته هست، مثل نقطه‌های ریز و حرکت‌کننده یا ثابت کنار ساقه می‌بینی.
• یک برگ آلوده را با آب پرفشار (یا با نوک انگشت) بشور؛ می‌تونی ببینی که تعداد شته کم می‌شود — این روش ساده برای دیدن و کنترل اولیه است.

راه‌های کنترل ساده (مناسب برای مدرسه یا باغچهٔ خانگی)

• آب پرفشار: برگ‌ها را با آب قوی بشور تا شته‌ها بریزند.
• حضور شکارچیان طبیعی: مثل کفشدوزک‌ها و زنبورهای پارازیت که شته را می‌خورند. می‌توانی کفشدوزک را تشویق کنی به باغچه بیاید.
• صابون باغبانی یا محلول آب و صابون ملایم: با پارچه‌ی نرم یا اسپری روی برگ‌ها استفاده کن (برای گیاهان حساسی با معلم یا بزرگ‌تر مشورت کن).
• حذف برگ آلوده: اگر شاخه‌ای خیلی آلوده است، آن را جدا کن تا از پخش شدن جلوگیری شود.

یک جملهٔ جمع‌بندی

شتۀ کوچک ولی پرضرر است — چون به گیاه شیره می‌کشد، رشد و محصول را کم می‌کند و بیماری پخش می‌کند؛ بنابراین «آفت» نامیده می‌شود. 🌿