وسیع ترین حوضه آبریز ایران
ایران کشوری پهناور با تنوع اقلیمی و جغرافیایی بالا است. این تنوع، منجر به شکلگیری حوضههای آبریز متعددی در کشور شده است.
حوضه آبریز چیست؟
به محدودهای از زمین که آبهای سطحی آن به سمت یک نقطه مشترک مانند رودخانه، دریاچه یا دریا هدایت میشوند، حوضه آبریز میگویند.
وسیعترین حوضه آبریز ایران:
حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان با وسعتی حدود 1,095,000 کیلومتر مربع، وسیعترین حوضه آبریز ایران است. این حوضه حدود 63.5 درصد از مساحت کل کشور را شامل میشود.
محدوده حوضه:
این حوضه از شمال به رشتهکوههای البرز و زاگرس، از شرق به مرزهای پاکستان و افغانستان، از جنوب به خلیج فارس و دریای عمان و از غرب به مرزهای عراق و ترکیه محدود میشود.
اهمیت حوضه:
- تأمین آب: این حوضه آبریز، منبع اصلی تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعت برای بخشهای زیادی از ایران است.
- تنوع زیستی: این حوضه دارای تنوع زیستی بالایی است و زیستگاه بسیاری از گونههای گیاهی و جانوری است.
- فعالیتهای اقتصادی: کشاورزی، صنعت، گردشگری و حمل و نقل از جمله فعالیتهای اقتصادی مهم در این حوضه هستند.
چالشها:
- کمبود آب: کمبود بارندگی، تبخیر و تعرق بالا و برداشت بیرویه از منابع آب، از جمله چالشهای اصلی این حوضه هستند.
- آلودگی: آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی، از دیگر چالشهای مهم این حوضه است.
- تغییر اقلیم: تغییر اقلیم، بارندگیها را نامنظمتر و خشکسالیها را تشدید کرده است.
راهکارها:
- مدیریت پایدار منابع آب: استفاده از روشهای نوین آبیاری، جلوگیری از برداشت بیرویه از منابع آب و تصفیه فاضلاب، از جمله راهکارهای مقابله با چالشهای این حوضه هستند.
- افزایش آگاهی عمومی: آموزش و اطلاعرسانی به مردم در مورد اهمیت حفظ و نگهداری منابع آب، از دیگر راهکارهای مهم است.
نتیجه:
حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان، از نظر اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی برای ایران بسیار حائز اهمیت است. حفظ و نگهداری منابع آب این حوضه، نیازمند برنامهریزی دقیق و همکاری همه افراد جامعه است.