جلگه پهناور عراق از آبرفت کدام رودها پدید آمده است
جلگه پهناور عراق عمدتاً از آبرفت دو رود بزرگ دجله و فرات پدید آمده است.
به طور دقیقتر:
-
رود دجله (Tigris): رود دجله از کوهستانهای جنوب شرقی ترکیه سرچشمه میگیرد و پس از عبور از شمال شرقی سوریه و عراق، به سمت جنوب جریان پیدا میکند. دجله رودی پرآبتر و سریعتر از فرات است و رسوبات بیشتری را حمل میکند.
-
رود فرات (Euphrates): رود فرات نیز از کوهستانهای ترکیه سرچشمه میگیرد، اما مسیر آن طولانیتر و با شیب ملایمتر است. فرات پس از عبور از سوریه و عراق، به سمت جنوب شرقی جریان مییابد.
تشکیل جلگه آبرفتی:
در طول هزاران سال، رودهای دجله و فرات با جریان داشتن در منطقه بین النهرین (Mesopotamia)، رسوبات و آبرفتهای خود را در این منطقه پهن و مسطح بر جای گذاشتهاند. این رسوبات شامل گل و لای، شن، ماسه و سایر مواد معدنی هستند که از فرسایش خاک و سنگ در مناطق بالادست سرچشمه گرفتهاند.
به مرور زمان، تجمع این رسوبات باعث تشکیل یک جلگه آبرفتی وسیع و بسیار حاصلخیز شده است که به نام جلگه بین النهرین یا جلگه پهناور عراق شناخته میشود. این جلگه به دلیل خاک حاصلخیز و دسترسی به آب فراوان، از دیرباز مرکز تمدنهای بزرگ بوده و نقش بسیار مهمی در تاریخ و کشاورزی منطقه داشته است.
نکات مهم:
-
در جنوب عراق، رودهای دجله و فرات به هم میپیوندند و اروندرود (Shatt al-Arab) را تشکیل میدهند که در نهایت به خلیج فارس میریزد.
-
آبرفتهای رودهای دجله و فرات نه تنها جلگه پهناور عراق را پدید آوردهاند، بلکه دلتاهای وسیعی را نیز در محل ریزش به خلیج فارس تشکیل دادهاند.
بنابراین، میتوان گفت که جلگه پهناور عراق به طور اساسی محصول آبرفت رودهای دجله و فرات است و بدون وجود این دو رود، این جلگه حاصلخیز و تمدنهای باستانی بین النهرین شکل نمیگرفتند.