تحقیق در مورد عطار نیشابوری کلاس ششم
فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری، زادهٔ ۵۴۰ هجری قمری در کدکن نیشابور و درگذشتهٔ ۶۱۸ هجری قمری در شادیاخ نیشابور، از عارفان، صوفیان و شاعران بزرگ ایرانی اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری است. او یکی از پرکارترین و تاثیرگذارترین شاعران تصوف ایرانی به شمار می‌رود.
زندگی:
نام او «محمّد»، لقبش «فریدالدین» و کنیه‌اش «ابوحامد» بود و در شعرهایش بیشتر عطّار و گاهی نیز فرید تخلص می‌کرد. در مورد زندگی عطار اطلاعات دقیق و کاملی در دست نیست. آنچه از زندگی او می‌دانیم، بیشتر از مقدمه‌ای است که خودش بر کتاب‌هایش نوشته و یا از گفته‌های تذکره‌نویسان قدیم مانند عوفی و دولتشاه سمرقندی به دست آمده است.
گفته می‌شود که او در نیشابور به شغل عطاری (دارو فروشی) مشغول بود و در کنار آن به تحصیل علوم دینی و عرفانی نیز می‌پرداخت. سفرهایی به مکه، مصر و هند داشت و در این سفرها با بزرگان تصوف دیدار کرد. او در حمله مغول به نیشابور به شهادت رسید.
آثار:
عطار آثار متعددی در نظم و نثر دارد که بیشتر آنها در زمینه عرفان و تصوف است. از مشهورترین آثار او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- منطق‌الطیر: این منظومه بلند عرفانی، داستان گروهی از مرغان است که به دنبال سیمرغ، پادشاه افسانه‌ای خود، به سفری دشوار می‌روند. این اثر نمادی از سیر و سلوک انسان به سوی خدا و رهایی از تعلقات دنیوی است.
- مصیبت‌نامه: در این منظومه، عطار به شرح مصائب و مشکلات سالک در راه رسیدن به خدا می‌پردازد.
- الهی‌نامه: این کتاب شامل داستان‌ها و حکایت‌های عرفانی است که به زبان تمثیل بیان شده‌اند.
- مختارنامه: مجموعه‌ای از رباعیات عرفانی عطار است.
- تذکرة‌الاولیا: این کتاب شرح حال ۷۲ تن از بزرگان تصوف است و تنها اثر منثور عطار به شمار می‌رود.
- اسرارنامه: این مثنوی عرفانی به بیان اسرار خلقت و رموز عرفان می‌پردازد.
اندیشه:
عطار در زمره صوفیان و عارفان بزرگ ایرانی قرار می‌گیرد. اندیشه او بر پایه عشق به خدا، فنای فی‌الله و وحدت وجود است. او در اشعار خود به شدت به دنیا و تعلقات دنیوی می‌تازد و انسان را به سوی تزکیه نفس و رهایی از قیود مادی فرا می‌خواند.
عطار از جمله شاعرانی است که بر ادبیات و عرفان پس از خود تاثیر عمیقی گذاشته است. مولانا جلال‌الدین رومی، از بزرگترین شاعران عارف، خود را از شاگردان و ارادتمندان عطار می‌دانست و در مثنوی معنوی بارها از او و اشعارش یاد کرده است.
جمع‌بندی:
عطار نیشابوری یکی از ستون‌های اصلی ادبیات عرفانی فارسی است. آثار او سرشار از معانی بلند عرفانی و نکات اخلاقی است. او با زبانی ساده و دلنشین، خواننده را به سوی سیر و سلوک معنوی و رهایی از تعلقات دنیوی راهنمایی می‌کند. مطالعه آثار عطار نه تنها برای علاقه‌مندان به ادبیات و عرفان، بلکه برای هر کسی که به دنبال معنویت و حقیقت است، توصیه می‌شود.
